مدیریت پیمان
ژانویه 19, 2023ساختمان سازی و اجرای ساختمان از صفر تا صد
فوریه 6, 2023مهندس مجری ساختمان فردی حقیقی یا حقوقی با مجوز یا پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهرسازی میباشد؛ و تمامی عملیات اجرایی ساختمان منحصراً بوسیله مهندس مجری ساختمان (سازنده ساختمان) که البته صلاحیت اجرا نیز دارد انجام میشود.
مجری ساختمان نماینده صاحبکار است و باید پاسخگوی عملیاتی باشد که در اجرای ساختمان انجام میشود؛ و همچنین چنانچه ناظرین و یا سایر مراجع کنترل کننده در ارتباط با ساختمان سوالی مطرح کنند، مهندس مجری وظیفه دارد که پاسخگوی آنها نیز بطور کامل باشد.
تمامی عملیات اجرایی ساختمان بوسیله افراد حقیقی و دفاتر مهندسی با عنوان مجری ساختمان طبق دستورالعملهای وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی انجام میشود. مجریان ساختمان مسئول کنترل صحت تمامی عملیات اجرای ساختمان میباشند.
از طرفی در صورت بوجود آمدن هرگونه تخلف در طراحی و اجرای ساختمان، مهندس مجری ساختمان فرد پاسخگو به نهادهای قانونی میباشد.
با توجه به این موارد که عنوان شد متوجه میشویم که نقش مجری ساختمان بسیار مهم و حساس است و کلیه موارد ساخت و ساز از پیشبرد پروژه ساختمانی تا اجرای ضوابط نهادهای قانونی بر دوش مجری ساختمان میباشد.
وظایف مجری ساختمان
- امضای شرایط عمومی قرارداد که جزء لاینفک قرارداد منعقده بین صاحبکار و مجری ساختمان می باشد که باید به امضای طرفین برسد.
- مجری ساختمان باید مشخصات مندرج در پروانه ساختمان، نقشههای اجرایی و مشخصات فنی ساختمان را، پیش از ورود به مرحله اجرایی، به دقت مطالعه و بررسی کنند و در صورت وجود مغایرت بین پروانه ساختمان و نقشهها با یکدیگر و مشخصات فنی و یا وجود نقص در آنها به طراحان مرتبط ارجاع و اعلام نماید و همچنین اگر تغییراتی در ساختمان بوجود آید نیز ملزم است به صاحب کار پروژه اطلاع رسانی نماید.
- رعایت مقررات ملی ساختمان، رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی، اجرای موارد ذکر شده در پروانه ساختمان و نقشه های تصویب شده و همچنین صحت انجام کلیه عملیات اجرایی ساختمان بر عهده مجری ساختمان می باشد.
- مجری ساختمان باید برای عملیات اجرایی ساختمان از آغاز تا پایان کار و همچنین اعلام توقف و شروع مجدد پروژه زمانبندی کلی و تفصیلی ارائه بدهد.
- مجری ساختمان موظف است در پروژه از مهندسین و کاردانهای فنی در رشتههای مختلف ساختمان و همچنین معماران تجربی با پروانه اشتغال و کارگران، استادکاران و همچنین عوامل فنی ماهر با پروانه مهارت فنی استفاده نماید.
- اجرای پروژه ساختمانی باید بر طبق اصول مهندسی، کیفیت مناسب و همچنین استفاده از مصالح مرغوب در حد استانداردهای اعلام شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران باشد و همچنین گرفتن تأییدیههای لازم و مرتبط با کنترل ساختمان در پایان هر مرحله از عملیات اجرایی از ناظران مربوطه توسط مجری ساختمان الزامیست.
- مجری ساختمان مسئول رعایت اصول ایمنی، حفاظت کارگاه و ساختمانهای پیرامون آن و همچنین مسئول رعایت کلیه اصول زیست محیطی کارگاه می باشد.
- مجری ساختمان باید شرایط را برای نظارت ناظران مربوطه و هماهنگ کننده را بر عملیات اجرایی ساختمان بویژه در قسمتهایی از ساختمان که پوشیده می شوند را فراهم آورد.
- در صورت بوجود آمدن هرگونه تغییر در برنامه تفصیلی اجرایی کار، مجری ساختمان باید موافقت و تأییدیه کتبی صاحبکار، ناظر مربوط و ناظر هماهنگ کننده را اخذ نماید.
- در صورت بوجود آمدن هرگونه تغییرات در نقشه ها، مشخصات فنی و مقررات ملی ساختمان مربوط به کار در حال اجرا، مجری ساختمان باید موافقت و تأیید کتبی صاحبکار و طراح مربوط و مسئول دفتر طراحی را اخذ نماید.
- تهیه سه سری نقشه کامل اجرا شده از ساختمان و همچنین یک فایل الکترونیکی (CD) از نقشههای معماری، سازه، تأسیسات مکانیکی و برقی و امضای آنها و همچنین باید برای این موارد تاییدیه از ناظران حقیقی یا حقوقی کسب نماید.
- مجری ساختمان موظف است کیفیت اجرایی ساختمان را به نفع صاحبکار بیمه نماید؛ و این کار را می تواند از طریق ارائه بیمه نامه تضمین کیفیت ساختمان و یا ارائه تضمین نامه کتبی و قانونی ساختمان انجام دهد.
مجریانی ساختمان اگر نتوانند برای یکی از ساختمانهای در دست ساخت خود بنا بر دلایل قابل استناد و موجه که مورد تأیید سازمان استان است، بیمه کیفیت تهیه کنند؛ وظیفه دارند که ضمانتنامه بانکی خود و یا تضمین نامه کتبی که مفاد آن و همچنین کاربرگ آن را از سازمان تهیه نموده اند را در یکی از دفاتر اسناد رسمی ثبت کنند. - مجری ساختمان موظف است که در صورت ایجاد خسارت ناشی از عملکردش و پس از تأیید مراجع ذی صلاح آنرا جبران نماید.
- مجری ساختمان موظف است که اسناد ساختمان که شناسنامه فنی و ملکی ساختمان و تأییدیههای لازم از ناظران ذی ربط برای صدور شناسنامه ملک می باشد را کامل نماید.
- مجری ساختمان باید بعد از انجام تمامی موارد بالا کلیه مدارک فنی و ملکی ساختمان را به صاحبکار تحویل دهد.
برای دانلود نمونه قرارداد مجری با پیمانکاران word و pdf لینکهای زیر را کلیک کنید:
دستمزد مجری ساختمان
براساس توافقی که بین مالک و مهندس مجری ساختمان شکل میگیرد اجرت مجری ساختمان یا حق الزحمه مجری ساختمان تعیین میشود که حدوداً این مبلغ حداکثر تا 10% هزینههای ساخت و ساز است.
بیمه مسئولیت حرفهای مجری ساختمان
در زمان وقوع حوادث ساختمانی بیمه مسئولیت حرفهای برای مجریان ساختمان بسیار مهم و مؤثر می باشد؛ در واقع یک مهندس مجری زمانیکه در اتفاق حادث شدهای مقصر است باید خسارات به بار آمده را جبران نماید؛ این خسارات در بیشتر مواقع مبالغ بالایی هم دارند که سهم مهندس مجری ممکن است عدد زیادی باشد؛ برای جبران خسارت مالی و جانی که در حوادث ساختمانی ایجاد میشوند بیمهای با عنوان بیمه مسئولیت حرفهای برای مهندسان مجری ارائه شده است که می تواند از آن در برابر حوادث بهره برد.
مجری ساختمان در چه نوع ساختمانهای ملزم به کار میباشد؟
در ابتدا در سال 1384 وزارت خانه مسکن و راه و شهرسازی اعلام کرد که همه پروژههای ساختمانی با حداقل یک متر مربع مساحت باید توسط مجری ساختمان اجرا شوند.
این قانون حتی دو سال نیز در کشور اجرا گردید تا اینکه در سال 1386 توسط شهرداری شکایتی به دیوان عدالت اداری شد و شهرداری با این قانون مخالفت کرد و مطرح نمود که وزارت مسکن و شهرسازی نباید که هیچ مالکی را به گرفتن مجری الزام کند و همین امر موجب گردید که دیوان عدالت اداری این موضوع را بررسی نماید و در نهایت این قانون بعد از دو سال برداشته شد.
سپس سازمان نظام مهندسی پیشنهاد داد در پروژههای ساختمانی با داشتن زیربنای حداقل 1500 متر مربع حضور داشتن مهندس مجری ساختمان ضروری و الزامی است که این پیشنهاد بصورت رسمی تصویب شد.
آیا صاحب کاری مجاز است مجری ساختمان خود باشد؟
صاحب کاری که خود نیز دارای مجوز یا پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهرسازی میباشد دارای صلاحیت برای اجرای ساختمان خود می باشد؛ و نیاز به ارائه قرارداد مجری ساختمان ندارد اما او نیز تمامی مسئولیتها و مقررات مجری ساختمان به عهدهاش است و مفاد قراردادهای مجری ساختمان را باید رعایت نماید.
تفاوت مجری حقیقی و حقوقی ساختمان چیست؟
مهنس مجری ساختمان هم می تواند شخص حقیقی و هم حقوقی باشد در این حالت این سوال بوجود می آید که چه فرقی میان این دو مجری هست؟ و آیا تفاوت هایی که دارند روی پروژه تأثیر میگذارد؟
مجری حقیقی، فردیست که پروانه دارد و صلاحیت های مورد نیاز برای انجام پروژه را از مراجع کسب نموده است و مجری حقیقی ساختمان نیز باید مطابق قواعد و مقررات تعیین شده در نقشه ساختمان، تمامی مقررات موجود در این حیطه را رعایت کند؛ و همچنین او وظیفه دارد که از مصالح و موارد با کیفیت استفاده نماید تا بتواند کیفیت پروژه را در سطح مطلوب و بالا ارائه دهد.
مجری حقوقی ساختمان، یک شرکت مهندسی میباشد که فقط وظیفه اجرایی پروژه را برعهده میگیرد و نکته مهم اینست که همزمان یک شرکت مهندسی نمیتواند هم وظایف مربوط به نظارت و طراحی هم وظایف اجرایی را انجام دهد.
تفاوت مهندس مجری ساختمان حقیقی و حقوقی در اینست که مجری حقیقی ساختمان می تواند در سه حیطه یعنی طراحی، نظارت و اجرا شرکت داشته باشد اما یک شرکت حقوقی چنین اجازهای ندارد و باید یا بصورت مجری ساختمان مشغول باشد؛ و یا در زمینه نظارت و طراحی فعالیت نماید.
از دیگر تفاوتهای مجری ساختمان حقیقی و حقوقی، می توان به متراژ پروژه، طبقات و حجم کاری پروژه اشاره کرد. یک مجری حقیقی محدودیتهایی در این زمینه دارد و نمی تواند به تنهایی بیش از یک میزان خاص فعالیت کند.
اما این موضوع برای مجریان حقوقی ساختمان دارای محدودیت های کمتری می باشد زیرا آنها می توانند با حجم بیشتری فعالیت خود را ادامه دهند.
در این خصوص حجم کاری یک مجری حقوقی به پایه اعضای آن بستگی دارد و هر چه یک شرکت مهندسی اعضای بیشتری داشته باشد حجم کاری نیز توسعه مییابد.
مجری حقوقی ساختمان باید صلاحیتهای لازم برای یک شرکت را داشته باشد و بتواند شرکت خود را ثبت و آگهی آنرا در روزنامه منتشر کند.
دفتر اجرای مهندسی چه حدود صلاحیتی دارد؟
حدود صلاحیت دفتر اجرای ساختمان و ظرفیت اشتغال آن در هر برش زمانی بر اساس پایه مهندسی 3، 2، 1 و پایه ارشد به شرح زیر میباشد:
- پایه 3 مهندسی :
حداکثر طبقات مجاز از روی شالوده = 5
حداکثر ظرفیت اشتغال به کار بر اساس مساحت زیر بنا در هر مقطع زمانی (مجموع کارهای در دست اجرا) = 1200
حداکثر تعداد واحد ساختمانی = 2 - پایه 2 مهندسی :
حداکثر طبقات مجاز از روی شالوده = 10
حداکثر ظرفیت اشتغال به کار بر اساس مساحت زیر بنا در هر مقطع زمانی (مجموع کارهای در دست اجرا) = 3000
حداکثر تعداد واحد ساختمانی = 3 - پایه 1 مهندسی :
حداکثر طبقات مجاز از روی شالوده = 20
حداکثر ظرفیت اشتغال به کار بر اساس مساحت زیر بنا در هر مقطع زمانی (مجموع کارهای در دست اجرا) = 4000
حداکثر تعداد واحد ساختمانی = 3 - پایه ارشد :
حداکثر طبقات مجاز از روی شالوده = بدون محدودیت
حداکثر ظرفیت اشتغال به کار بر اساس مساحت زیر بنا در هر مقطع زمانی (مجموع کارهای در دست اجرا) = 5000
حداکثر تعداد واحد ساختمانی = 3
مجری ساختمان میتواند همزمان دو پروژه را اجرا کند؟
بله این امکان وجود دارد اما با توجه به سختیها و پیچیدگیهایی که در پروژهها وجود دارد، قوانین خاص خود را دارد و باید بین مجری ساختمانها و نظام مهندسی مکاتباتی انجام شود و فردی که مهندسی معماری یا عمران یا کاردان فنی یکی از این رشته میباشد تحت عنوان مسئول اجرای کارگاه در مکان احداث بنا بصورت تمام وقت توسط مجری ساختمان تعیین و معرفی میشود.
اگر به دنبال طراح نما ساختمان مدرن هستید با گروه ساختمانی مانکس تماس بگیرید.
نظارت بر مجری ساختمان
این سوال پیش می آید که اگر مجری ساختمان قوانین و مقررات را رعایت نکند کدام مرجع باید بر کار وی نظارت کند که قبلاً در خصوص الزام به پاسخگویی مجری ساختمان به ناظر یا ناظرین را صحبت کردیم اما سازمان نظام مهندسی ساختمان و سایر مراجع کنترل ساختمان نیز باید عملکرد مجری ساختمان را کنترل کنند.
این مراجع وظیفه دارند در صورت مشاهده هر گونه تخلف بعد انجام بررسی لازم و گرفتن تصمیم، مورد را به سازمان راه و شهرسازی استان و شورای انتظامی مهندسی سازمان اعلام نمایند.
در این موارد با مجری برخورد انضباطی انجام می شود و حتی تا حد ابطال پروانه اشتغال نیز می تواند باشد.
مراحل حل اختلاف نظر بین ناظران و ناظر هماهنگ کننده با مجری ساختمان
اگر در زمان کار و انجام پروژه ساختمانی، بین ناظران و ناظر هماهنگ کننده با مهندس مجری ساختمان اختلاف عقیدهای بوجود آید برای برطرف نمودن آن می توان به مراجع زیر رجوع کرد:
- مقررات ملی ساختمان
- اجرای نقشه و مشخصات فنی پروانه ساختمان
- مواردی که در اجرای کار و محل احداث ساختمان وجود دارد.
اگر باز هم اختلاف نظر برطرف نشد ناظر هماهنگ کننده باید عملیات اجرایی پروژه را متوقف کند و تا قبل از پایان این مشکل اجازه شروع کار ندهد.
اگر نظر داور با ناظر هماهنگ کننده یکسان نباشد؛ ناظر باید ظرف مدت 48 ساعت، مواردی را که در آن اختلاف وجود دارد را به کمیته داوری سازمان استان ارجاع دهد.
کمیته موظف است که در طی 24 ساعت به موضوع ارائه شد ورود کرده و آنرا بررسی نماید. و بعد باید نظر کمیته داوری را درنظر گرفت زیرا نظر کمیته داوری سازمان استان قطعی بوده و باید طرفین به اجرای آن پایند باشند.
نظر کمیته داوران می تواند برای رفع اشکال یا دستور توقف عملیات باشد؛ و در این وضعیت مجری ساختمان با ارائه شرایط و دلایل می تواند کمیته داوری را از این موضوع باخبر نماید و درخواست رسیدگیهای لازم را داشته باشد.
شرایط فسخ قرارداد توسط مجری ساختمان
مجری ساختمان با توجه به شرایط پیش آمده و قوانین موجود در آن خصوص میتواند اقدام به فسخ قرارداد کاری خود بکند.
بطور مثال در وضعیتی که یک مجری، تخلفات انجام شده توسط کارفرما را اخطار داده باشد اما کارفرما به این اخطارها توجه نکند و میزان تخلفات به اندازهای زیاد شود که حضور مجری ساختمان در آن پروژه برایش موارد حقوقی و کیفری بوجود میآورد؛
مجری ساختمان باید اخطارهای آخر را به کارفرما بدهد و اگر عدم توجه ادامه پیدا کند، مجری با انجام مکاتبات باید این موضوع را به مراجع صدور پروانه، مالک و ناظر اطلاع رسانی نماید و بعد از طی شدن مراحل قانونی و با رای هیأت داوران قرارداد انعقاد شده را اقدام به فسخ نماید.
بعد از طی شدن این مراحل مجری ساختمان بطور کامل از پروژه کنار رفته و دیگر هیچ مسئولیتی در آن ساختمان نخواهد داشت.
حال که با مجری ذی صلاح ساختمان آشنا شدید در صورت نیاز مقاله سرمایه گذاری در ملک را نیز مطالعه نمایید.