روش های عمل آوری بتن
دسامبر 2, 2023
مزایا و معایب ساخت و ساز
دسامبر 14, 2023
سازه‌های ساختمان اجزای مختلفی دارند و هر کدام از این اجزا وظیفه‌ای بسیار مهم در سازه و اجرای ساختمان بر عهده دارند.
هر سازه در حالت کلی شامل پایه، تیر، ستون و دال می‌باشد؛ ستون‌ها نیز عناصری در انواع سازه‌ها تا ابر ساختمان‌ها هستند و وظیفه اصلی آنها انتقال بار از بالای سازه به قسمت‌های پی و پایه‌های زیرزمین می‌باشد.
ستون‌ها اعضای سازه‌ای عمودی محکم و سختی هستند که بارهای فشاری محوری را تحمل کرده و از طریق ستون‌ها این فشارها به پی و از طریق پی به زمین انتقال داده می‌شود.
بنابراین مشخص است که ستون‌های ساختمان نقش مهمی در مکانیسم انتقال بار در سازه را ایفا می‌کند و بدون ستون‌ها سازه‌ای نیز وجود نخواهد داشت.
البته باید این موضوع را در نظر گرفت که هر عضو عمودی نیز ستون نمی‌باشد و ستون جزئی از ساختمان است که طول آن بیشتر از 3 برابر کمترین اندازه مقطع آن باشد. چنانچه چنین اصلی رعایت نشده باشد آن عضو عمودی ستون نیست و بند نامیده می‌شود.
استحکام ستون به چه مواردی بستگی دارد؟
- مقاومت مواد استفاده شده در ستون
- هندسه ستون
- شکل و اندازه سطح مقطع ستون
- طول و موقعیت ستون
- شرایط پشتیبانی در دو سر ستون
اصولاً ستون‌ها در یک یا هر دو سطح مقطع خود ممان خمشی دارند.
انواع ستون‌های ساختمان بر چه اساس دسته بندی می‌شوند؟
انواع ستون بر اساس نوع تقویت
ستون گره خورده
این نوع ستون‌ها اصولاً از بتن مسلح ساخته می‌شوند؛ آرماتورهای طولی در تقویت گره‌ها با فاصله نزدیک به هم محدود می‌گردند. 95% از ستون‌ها ساختمانی از نوع تنگ‌دار (خاموت‌دار) می‌باشند.
ستون مارپیچ
ستون مارپیچ از نوع بتن مسلح می‌باشد؛ در این نوع ستون، میله‌های طولی در داخل فضای تقویت و بطور متوالی به صورت مارپیچی محدود می‌گردند.
تقویت مارپیچ موجب مهار جانبی و تأخیر در شکست بار محوری یا کرنش پذیری می‌گردد.
ستون ترکیبی
زمانی‌که آرماتور طولی به شکل قطعه فولادی سازه یا بدون لوله یا میلگردهای طولی باشد یک ستون ترکیبی است.
این نوع ستون‌ها استحکام بالا و مقاطع تقریباً کوچک دارند و همچنین در برابر آتش مقاومت خوبی دارند.
انواع ستون بر اساس انواع بارگذاری
ستون بارگذاری شده محوری
چنانچه بارهای محوری عمودی روی مرکز ثقل سطح مقطع ستون تأثیر بگذارد؛ آن‌را ستون با بارمحوی می‌گویند و ستون بارگذاری شده محوری در ساخت و ساز بسیار کم استفاده می‌شود زیرا که انطباق برآیندهای بارهای عمودی در مرکز ثقل مقطع ستونی به شکل دقیق میسر نمی‌شود.
ستون داخلی ساختمان‌های چندطبقه با بارهای متقارن از تخته‌های کف تا از همه طرف از انواع این ستون‌ها می‌باشد.
ستون‌های بارگذاری غیر محور مرکزی
زمانی‌که بارهای عمودی با مرکز ثقل مقطع ستون تطابق نداشته باشد و به صورت غیر مرکزی یا در محور X یا Y مقطع ستون عمل نماید؛ آن ستون بارگذاری غیر محوری (غیر مرکزی) می‌باشد؛ و ستون با بارگذاری غیر محوری اصولاً برای ستون‌هایی که از یک سو به یکدیگر وصل شده‌اند، و یا ستون‌هایی که از لبه با همدیگر متصل هستند کاربرد دارد.
ستون با بارگذاری دومحوره Biaxial
وقتی بار عمودی روی ستون با مرکز ثقل مقطع ستون مطابق نیست و در هیچکدام از محورهای X و Y کار نمی‌کند این ستون‌ها از انواع ستون‌های بارگذار شده غیر محوری می‌باشد؛ ستون‌هایی که بارگذاری غیر محوری دارند، برای ستون‌های گوشه‌ای با تیرهایی که بصورت محکم در زاویه‌های راست در بالای ستون‌ها وصل هستند کاربرد دارد.
انواع ستون بر اساس مصالح ساختمانی
ستون‌ها بر اساس مصالح ساختمانی که برای آنها استفاده می‌شود از جمله فولاد، بلوک، بتن آرمه، چوب، آجر و ستون سنگ دسته بندی می‌شوند.
انواع ستون بر اساس شکل
ستون دایره‌ای
این ستون‌ها دارای طراحی ویژه می‌باشند و بیشتر در ستون‌بندی و تأمین ارتفاع ساختمان‌ها استفاده می‌شوند.
ستون مربع یا مستطیل
این ستون‌ها بیشترین کاربرد را در ساخت و ساز ساختمان‌ها دارند. ساخت و ریختن ستون‌های مستطیلی یا مربعی به نسبت ستون‌های مدور آسان‌تر می‌باشد و همچنین در این شکل از ستون امکان متلاشی شدن در اثر فشار در زمانی که بتن هنوز قابل فرم‌دهی است بسیار کمتر است.
ستون L شکل
اصولاً ستون L شکل در گوشه‌های دیوار و مرز و حدود بکار می‌رود این ستون‌ها مشخصاتی شبیه به ستون‌های مستطیل و مربع دارند.
ستون T شکل
از این نوع ستون‌ها بر اساس الزامات طراحی یک سازه استفاده می‌گردد و ستون T شکل بصورت گسترده در ساخت پل‌ها بکار می‌رود.
شکل ستون فولادی
ستون‌های فولادی استاندارد و ساخته شده گوناگونی هستند که دارای شکل‌های رایج ستون‌های فلزی شامل I، شکل کانال، زاویه مساوی و T شکل می‌باشند.
شکل ستون ترکیبی
شکل معمول ستون‌های ترکیبی در تصویر زیر نشان داده شده است:
انواع ستون بر اساس نسبت نازکی
طبق نسبت باریکی ستون، (طول مؤثر بر حداقل بعد جانبی) ستون‌ها بصورت زیر طبقه بندی می‌شوند:
ستون کوتاه
نسبت طول مؤثر در ستون به اندازه حداقل بعد جانبی آن کمتر از 12 باشد؛ و این ستون را ستون کوتاه می‌گویند که در اثر خرد شدن و یا شکست به دلیل بار فشرده خالص شکست می‌خورند.
ستون بلند
در این نوع ستون نسبت طول مؤثر ستون به حداقل بعد جانبی آن از 12 بیشتر است. این نوع ستون با خم شدن یا کمانش شکست می‌خورد.
در پایان یادآور می‌شویم که نمای خانه، اولین چیزی است که توجه رهگذران و همسایگان را به خود جلب می کند و می‌تواند تاثیر ماندگاری بر آنها بگذارد. گروه ساختمانی مانکس با سال ها تجربه و تخصص در زمینه طراحی نمای خانه، آماده است تا به شما در خلق نمای زیبا و منحصر به فرد برای خانه تان کمک کند.
