سقف وافل سازهایست که از بتن مسلح ایجاد میشود و دارای نمایِ پنجرهای، زیبا و مدرن میباشد و همانطور که از نامش پیداست شکل آن شبیه نان وافل است و به همین خاطر هم با نام سقف وافل شناخته میشود.
از نامهای دیگر سقف وافل، سقف مشبک است زیرا ظاهری همچون شبکه دارد از طرفی باید بگوییم که از دیگر منافع استفاده از سقف وافل علاوه بر داشتن ظاهری زیبا مدت زمان اجرای کم، مقاومت و ایمنی بالا و مزایای اقتصادی آن میباشد و همین موضوع باعث شده که در پیمانکاری ساختمان محبوبیت خاصی پیدا کند.
برای ساختن سقف وافل، قالب وافل بکار برده میشود تا بوسیله آن وزن مرده سازه کاهش پیدا کند؛ در صورت استفاده از قالبهای غیرماندگار به آن سقف مجوَف نیز میگویند که دارای نمایی زیبا و مسطح در قسمت زیرین بنا میباشد.
از سقف وافل هم در پروژههای اسکلت فلزی یا فولادی و هم در پروژههای اسکلت بتنی استفاده میشود.
بیشترین کاربرد سقف وافل برای ساخت سقفهایی با دهانه بیشتر از 12 متر میباشد؛ و همچنین در اماکنی همانند ایستگاههای مترو، فرودگاهها، سالنها و... که سقف متحمل وزن زیادی نمی باشد سقف وافل کاربرد دارد.
در سقف وافل مصالحی همچون جکها، پایههای اطمینان، قالبهای وافل، میلگردها برای میلگرد گذاری و بتن استفاده میشود.
در ادامه فیلم اجرای سقف وافل مربوط به یکی از پروژههای گروه ساختمانی مانکس را می توانیم ملاحظه کنیم. در این فیلم می بینیم که چگونه بعد از انجام مراحل سقف وافل قالبهای وافل را جدا میکنند:
سقف وافل را بر اساس میزان مواد و مصالحی که در آن بکار می برند به عنوان مثال قالبهای وافل، بتن مصرفی و میلگرد تعیین قیمت میکنند.
سقف وافل در مقایسه با سقفهای یوبوت و کوبیاکس به علت اینکه وزن کمتر دارد با تعداد جک کمتری نیز اجرا میشود و وافلها را میتوان بصورت مستقیم روی زیرسازی اجرا نمود و میلگرد گذاری و آرماتور بندی نیز در یک مرحله اجرا میگردد.
سقف وافل تخت نوعی روش اجرایی برای سقف وافل است که در برابر روش اجرای مدولار آن میباشد و از مزیتهای روش تخت تسریع در وقت اجرا، ایمنی کارگران، چیدمان بهتر قالبها و کیفیت بهتر بتن ریزی میباشد.
سقف وافل بین 30 تا 50 سانتیمتر ضخامت دارد که با توجه به نوع سازه تعیین میشود.
معماری سقف وافل در اوایل قرن 19 میلادی بیشتر در کشورهای آمریکایی و اروپایی اجرا شده است و به علت مزایای مختلفی که داشت استقبال زیادی از آن صورت گرفت.
استفاده از سقف وافل در ایران نیز به دوره هخامنشان یعنی به 2500 سال قبل برمیگردد و براساس آثار بجامانده و نظر باستان شناسان سقف بنای تخت جمشید از الوارهای چوبی متعامد متشکل گردیده است.
در بنای آکروپولیس یونان باستان که هم دوره با دوران هخامنشی بوده می توان ایدههای استفاده از سقف وافل را مشاهده نمود.
از مهمترین بناهایی که سقف وافل در آن بکار برده شده است میتوان سالن تئاتر ملی بریتانیا که در سال 1976 در شهر لندن با ظرفیت 2000 ساخته شده و همچنین متروی واشنگتن که دارای معماری بسیار زیباییست، را نام برد.
درصورت طراحی و اجرای اصولی، سقف وافل یکطرفه و دوطرفه میتوان از مزایای زیاد آن مانند موارد زیر بهره برد:
در سقف وافل نیاز به اجرای آرماتور های تقویتی نمی باشد و به همین دلیل در زمان اجرا صرفه جویی میشود.
در حالت کلی میتوان گفت که دو نوع سقف وافل داریم سقف وافل یک طرفه و سقف وافل دوطرفه.
شرایط استفاده یکی از این دو نوع نیز با توجه به دهانه سازه تعیین میشود و اگر نسبت طول دهانه به عرض آن از 2 بیشتر باشد از سقف وافل یک طرفه و اگر این عدد کمتر از 2 باشد از سقف وافل دوطرفه استفاده میشود.
البته در این خصوص طول دهانه سازه نیز دارای اهمیت است و اگر طول دهانه کمتر از 9 متر باشد از سقف وافل یکطرفه و اگر طول دهانه بیشتر از 9 متر باشد از سقف وافل دوطرفه استفاده میشود.
بین وافل یکطرفه و سقف تیرچه بلوک از نظر طراحی تفاوتی وجود ندارد اما از نظر اجرا بین این دو تفاوت کمی وجود دارد.
سازه وافل یک طرفه به شکل قالبهای مستطیلی میباشد و وافل دوطرفه دارای قالب مربعی شکل است در وافل یک طرفه میزان میلگرد کمتری استفاده میشود و در نتیجه هزینههای کمتری را در مقایسه با وافل دو طرفه ایجاد میکند.
جهت استعلام هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان با سقف وافل با ما تماس بگیرید.
قالب وافل نوعی قالب موقت است که برای اجرای سقف وافل یا سقف مجوف استفاده میشود؛ قالبهای وافل اصولاً از جنس پلاستیک یا پلیپروپیلن هستند.
بعد از بتنریزی، قالبها از سازه جدا میگردند و در سقف بعدی می توان از آنها استفاده کرد. قالب وافل از مهمترین سازهها برای اجرای سقف است و از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفهتر است؛ زیرا از این قالبها بارها میتوان استفاده کرد.
استفاده از قالبها در سقف وافل برای حذف بتن ناکارآمد میباشد که با حذف این بخش سازه سبکتر شده و انرژی لرزهای کمتری را جذب میکند.
البته روشهای دیگری همچون قالبهای یوبوت، بابل دک و کوبیاکس هستند که برای حذف این قسمت سازه بکار برده میشوند اما این روش همچون قالب وافل موقت نیست و به دلیل یکبار مصرف بودن هزینه بیشتری نسبت به سقف وافل دارند و همچنین از کارآمدی کمتری نیز برخوردار است.
سایز قالبها متناسب با ارتفاع است و هرچه سقف کوتاهتر باشد سایز قالب بزرگتر و تعداد آن کمتر میشود و اگر سقف بلندتر باشد؛ سایز قالب کوچکتر و تعداد بیشتری از آن استفاده میشود.
از نظر کاربرد نیز سقف وافل همانطور که اشاره شد یک طرفه و دو طرفه میباشد و در ساخت ویلا نیز قابل استفاده است.
این قالب در وافل دو طرفه استفاده میشود و موجب انتقال بار در دو جهت میگردد و به دلیل عملکرد دوطرفه، بار زنده و مرده سازه را به تمام تیرهای اطراف هر چشمه منتقل میکند. قالب وافل دوطرفه در سقفهای بلندتر بکار برده میشود.
از اسامی دیگری که سقف وافل یک طرفه با آن شناخته میشود مهانیت یا گرین وافل است که برای اجرای سقفهای کوتاهتر مناسب میباشند؛ استفاده از این قالب موجب کاهش مصرف میلگرد و بتن مصرفی و در نهایت کاهش هزینهها میشود.
در طراحی سقف وافل باید یکسری از اصول و قواعد رعایت شود که به آنها میپردازیم :
همانطور که گفتیم اساس طراحی سقف وافل یک طرفه با سقف تیرچه یونولیت یکسان میباشد و اصولاً برای طراحی این سقفها از جدول استفاده میشود؛ بجز در مواردی که باید مدلسازی و طراحی موردی انجام شود، در جدول طراحی سقف وافل یک طرفه بر طبق دهانه میشود ضخامت، عرض و عمق تیرچه و همچنین نحوه دقیق میلگرد گذاری را محاسبه کرد.
اگر مهندس ناظر پروژه تأیید کند میتوان سقف وافل یکطرفه را بجای سقفهایی که با تیرچه یونولیت یا تیرچه بلوک طراحی شده اند بکار برد.
در صورت جایگزینی و قراردادن قالب وافل یکطرفه با ابعاد آکس به آکس 60 سانتی متر در هزینهها نیز صرفه جویی شده و بتن به شکل یکپارچه ریخته میشود و تیرچهها بصورت درجا اجرا میگردند؛ و دیگر به تیرچه دوبل نیاز نیست و در محلهای لازم از میلگرد بیشتری استفاده میشود. این موضوع سبب حذف دردسرهای موجود برای حمل و نقل و بالا کشیدن تیرچههای پیش ساخته برای مجری ساختمان میشود.
برای تبدیل طراحی سقف تیرچه بلوک یا پلی استایرن به وافل یک طرفه نیاز نیست که نقشههای سازه را تغییر اساسی داد و احتیاجی نیست که مقاطع تیر و ستون و دیوارهای برشی و حتی بارگزاری سازه را تغییر دهیم؛ تنها کاری که باید انجام دهیم تغییر پلان تیرچه را به پلان وافل یک طرفه میباشد.
سقف وافل دو طرفه به جهت رفع نیاز معماری به دهانههای بلند و یا در صورت نیاز سازهای به بارگزاری سنگین اجرا میگردد. در این روش با استفاده از موارد ساده سازیها همچون دال مسطح که قابل مدلسازی و طراحی میباشد و با استفاده از الزامات آئین نامهای و استفاده از روش قالب معادل (EFM)، طراحی سقف وافل دو طرفه انجام میشود.
شمعبندی یا اسکافلدگذاری
ساپورتگذاری و اسکافلدبندی سقف وافل دو طرفه
در صورت نیاز به طراحی نمای ساختمان مدرن با گروه ساختمانی مانکس تماس بگیرید.